
دروغ از نظر اسلام
دروغ گفتن نوعی رذیلت اجتماعی است که در همه ادیان الهی و جوامع بشری مورد نکوهش واقع شده اما دروغ گفتن تنها در دو جا جرم به حساب میآید و مجازات دارد.
هر چند دروغ از منظر دین مبارک اسلام گناه فرض شده است اما در نظام حقوقی ایران دروغ جز در تصریح قانون یعنی «شهادت کذب و سوگند دروغ» جرم محسوب نمیشود و در نتیجه مجازاتی در پی نخواهد داشت
دروغ از نظر قانون
بر همین اساس در ماده 152 بخش تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده قانون مجازات اسلامی آمده است: هر کس در دعوای حقوقی یا جزایی که قسم متوجه او شده باشد سوگند دروغ یاد کند به شش ماه تا دو سال حبس محکوم خواهدشد.
در نظام حقوقی ایران ، صرف دروغ گفتن ( اظهار خلاف واقع ) جرم محسوب نمی شود و قابل مجازات نمی باشد ولیکن چنانچه دروغگویی با اوصاف و شرایط خاصی که قانونگذار بر شمرده است همراه باشد ، جنبه مجرمانه پیدا کرده ، جرم محسوب و قابل مجازات می باشد . مواردی از این دست عبارتند از :
هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد تحت عنوان « شهادت کذب » ( ماده 650 قانون مجازات اسلامی ) مجازات می شود .هر کس در دادگاه سوگند دروغ یاد کند تحت عنوان « سوگند دروغ » ( ماده 649 قانون مجازات اسلامی ) مجازات می شود .هر کس به قصد ضرر رساندن به دیگری بوسیله نامه و غیره دروغ پراکنی کند تحت عنوان « نشر اکاذیب » ( ماده 698 قانون مجازات اسلامی ) مجازات می شود .صدور گواهی خلاف واقع و دروغ از سوی پزشکان تحت عنوان « تصدیق خلاف واقع توسط پزشک » ( ماده 539 قانون مجازات اسلامی ) قابل پیگیری و مجازات است .گزارش دادن خلاف واقع ( دروغ ) توسط ضابطین دادگستری ( اعم از نیروی انتظامی و ….) تحت عنوان « گزارش خلاف واقع ضابط دادگستری » ( ماده 711 قانون مجازات اسلامی ) قابل پیگیری و مجازات است .ارائه ترازنامه و حساب سود و زیان دروغ به اداره دارایی نیز می تواند تحت عنوان « جرم فرار از مالیات » تحت پیگیری و اعمال مجازات باشد . ( ماده 201 قانون مالیاتهای مستقیم )
